Цуврал №6. Хүнсний хүртээмж
Хүнсний хангамж нь өрхийн түвшинд хангагдсан эсэхийг өрхийн хүнсний хүртээмжээр тодорхойлдог. Өрхийн хүнсний хүртээмжийг сэрүүний болон зуны улирлаар, хот, хөдөөгөөр тооцсон байна.
1. Жишсэн нэг хүний хүнсний бодит хэрэглээ
ӨНЭЗС-аар жишсэн нэг хүний хүнсний бодит улсын дундаж хэрэглээг авч үзэхэд хөдөөд сүү, сүүн бүтээгдэхүүн, гурил, мах, махан бүтээгдэхүүн, ургамлын тос, будааг улсын дунджаас давж хэрэглэдэг бол хотод гурилан бүтээгдэхүүн, хүнсний ногоо, төмс, өндөг, жимс, жимсгэнэ, цөцгийн тос, сахар, чихрийн зүйл, буурцагт ургамлыг улсын дунджаас давж хэрэглэж байна.
ХҮСНЭГТ 3. ЖИШСЭН НЭГ ХҮНД ХОНОГТ НОГДОХ ХҮНСНИЙ БҮТЭЭГДЭХҮҮНИЙ
УЛСЫН ДУНДАЖ ХЭРЭГЛЭЭ, хот, хөдөөгөөр, 2018 он
Хүнсний бүтээгдэхүүний нэр төрөл |
Улсын дундаж |
Хот |
Хөдөө |
Грамм |
|||
Мах, махан бүтээгдэхүүн |
315.0 |
268.2 |
405.5 |
Малын мах |
309.9 |
261.0 |
404.4 |
Загас |
0.6 |
0.6 |
0.4 |
Шувууны мах |
4.5 |
6.5 |
0.7 |
Сүү |
173.4 |
141.1 |
235.9 |
Сүүн бүтээгдэхүүн |
199.6 |
118.9 |
355.4 |
Гурил |
182.6 |
123.7 |
296.3 |
Гурилан бүтээгдэхүүн |
178.5 |
213.9 |
110.0 |
Төрөл бүрийн будаа |
64.0 |
62.6 |
66.6 |
Төмс |
92.1 |
97.6 |
81.4 |
Хүнсний ногоо |
75.9 |
86.9 |
54.7 |
Буурцагт ургамал |
0.2 |
0.3 |
0.0 |
Жимс, жимсгэнэ |
31.4 |
35.3 |
23.9 |
Өндөг |
11.1 |
15.5 |
2.5 |
Ургамлын тос |
17.3 |
13.5 |
24.6 |
Цөцгийн тос, 72% тослогтой |
7.3 |
9.3 |
3.3 |
Сахар, чихрийн зүйл |
66.0 |
67.9 |
62.4 |
Эх үүсвэр: ӨНЭЗС, ҮСХ
2. Хүнсний хүртээмж, өрхийн түвшинд
Мах, махан бүтээгдэхүүн, сүү, сүүн бүтээгдэхүүн, гурил, будаа, төмс, сахар, чихрийн зүйлийн хүртээмж хангалттай, бусад хүнсний бүтээгдэхүүний хүртээмж хангалтгүй буюу дутагдалтай байна. Хүн амын хүнсний хэрэгцээ нь үндсэндээ мах, махан бүтээгдэхүүн, сүү, гурил зонхилон хангагдсан хэвээр байна.
ХҮСНЭГТ 4. ХҮНСНИЙ ХҮРТЭЭМЖ, хувиар
Хүнсний бүтээгдэхүүний нэр төрөл |
Улсын дундаж, хувь |
2017 |
2018 |
|
|||
зуны |
сэрүүн |
зуны |
сэрүүн |
|
|||
Мах, махан бүтээгдэхүүн |
165.8 |
164.7 |
161.6 |
164.9 |
166.4 |
|
|
Малын мах |
258.3 |
256.6 |
252.5 |
256.6 |
259.4 |
|
|
Загас |
1.9 |
2.3 |
2.3 |
2.0 |
1.8 |
|
|
Шувууны мах |
11.3 |
10.8 |
8.5 |
11.9 |
10.9 |
|
|
Сүү |
108.4 |
117.9 |
101.1 |
118.1 |
101.5 |
|
|
Сүүн бүтээгдэхүүн |
110.9 |
131.7 |
113.7 |
121.4 |
103.5 |
|
|
Гурил |
182.6 |
177.9 |
181. |
182.2 |
182.8 |
|
|
Гурилан бүтээгдэхүүн |
99.2 |
100.8 |
94.8 |
102.2 |
97.0 |
|
|
Төрөл бүрийн будаа |
128 |
126.8 |
122.2 |
129.3 |
127.1 |
|
|
Төмс |
279 |
287.3 |
287.3 |
275.6 |
281.4 |
|
|
Хүнсний ногоо |
63.3 |
62.1 |
62. |
63. |
63.4 |
|
|
Буурцагт ургамал |
0.1 |
0.1 |
0. |
0.1 |
0.1 |
|
|
Жимс, жимсгэнэ |
15.7 |
19.6 |
15. |
14.9 |
16.3 |
|
|
Өндөг |
27.6 |
25.8 |
23.3 |
28.7 |
26.9 |
|
|
Ургамлын тос |
86.4 |
87.5 |
82.5 |
86.2 |
86.5 |
|
|
Цөцгийн тос, 72% тослогтой |
31.5 |
27. |
30.4 |
31.4 |
31.6 |
|
|
Сахар, чихрийн зүйл |
660.1 |
614. |
519. |
603.8 |
699.6 |
|
|
Бүлэг |
|||||||
Хүснэгтийн нэр |
|||||||
Тодорхойлолт |
Хүнсний хүртээмж гэж шаардлага хангасан шим тэжээлттэй хоол, хүнсээр хувь хүн хангагдах боломжийг ойлгоно. |
||||||
Аргачлал, арга зүйн нэр |
ХҮНСНИЙ АЮУЛГҮЙ БАЙДЛЫН СТАТИСТИКИЙН ҮЗҮҮЛЭЛТИЙГ ТООЦОХ АРГАЧЛАЛ ( ҮСХ-ны даргын 2015 оны 1 дүгээр сарын 30-ны өдрийн А/12 тоот тушаалын I хавсралт ) |
||||||
Тооцох аргачлал |
Өрхийн нийгэм эдийн засгийн судалгааны үр дүнгээр, бодитойгоор гарсан жишсэн нэг хүнд ногдох хүнсний хоногийн хэрэглээг жишсэн нэг хүний хоногийн хэрэгцээний нормтой харьцуулж тооцно. |
||||||
Үзүүлэлтийг тооцох давтамж |
Жил |
||||||
Хэмжих нэгж |
% |
||||||
Эх сурвалж |
Өрхийн нийгэм эдийн засгийн судалгаа, Эрүүл мэндийн яам |
||||||
Статистикийн мэдээллийн нэгдсэн сан
Жишсэн нэг хүний хоногийн хүнсний хэрэгцээг улсын дундаж бодит хэрэглээтэй харьцуулахад мах, махан бүтээгдэхүүн, сүү, сүүн бүтээгдэхүүн, гурил зонхилон хангагдсан хэвээр байна. Харин жимс, жимсгэнэ, хүнсний ногоо хангалтгүй байна.